Materiały dydaktyczne
I Pracownia Fizyczna
I Pracownia Fizyczna
Przed przystąpieniem do ćwiczeń należy zapoznać się z Regulaminem I Pracowni Fizycznej, instrukcją Bezpieczeństwa i Higieny Pracy, zagadnieniami bezpieczeństwa podczas pomiarów prowadzonych na pracowniach elektrycznych, oraz zasadami postępowania w przypadku porażenia prądem elektrycznym, obowiązującymi w Pierwszej Pracowni Fizycznej.
Regulamin I Pracowni Fizycznej
Regulamin I Pracowni Fizycznej
Wpisu zaliczenia do indeksu dokonuje kierownik Pracowni lub osoba upoważniona przez kierownika Katedry Astrofizyki Wysokich Energii. Wpis ten uzyskać można po uregulowaniu ewentualnych zadłużeń wobec Pracowni, wynikających z konsekwencji punktu 11.
Regulamin Pracowni Elektrotechniki
Regulamin Pracowni Elektrotechniki
Instrukcja Bezpieczeństwa i Higieny Pracy
Instrukcja Bezpieczeństwa i Higieny Pracy
Kierownik I Pracowni Fizycznej
dr. Tomasz Dzikowski
Zagadnienia bezpieczeństwa podczas pomiarów prowadzonych na pracowniach elektrycznych
Zagadnienia bezpieczeństwa podczas pomiarów prowadzonych na pracowniach elektrycznych
W czasie przeprowadzania pomiarów w pracowni elektrycznej należy zachować jak najdalej idącą ostrożność w celu uniknięcia porażenia prądem elektrycznym. Trzeba bowiem zdawać sobie sprawę z tego, że wiele punktów pomiarowych nie jest izolowanych. Stopień grożącego niebezpieczeństwa zależy od wysokości napięcia elektrycznego i stanu jakości urządzeń i przyrządów. Zagadnienia ochrony przeciwporażeniowej są przedmiotem studiów i badań, aby w maksymalnym stopniu zabezpieczyć ludzi i urządzenia przed szkodliwym działaniem prądu elektrycznego.
Odpowiednie przepisy określają wartości napięcia bezpiecznego w woltach w określonych warunkach środowiskowych. Napięcie bezpieczne jest to największa bezpieczna wartość napięcia roboczego lub dotykowego, utrzymująca się długotrwale w określonych warunkach oddziaływania otoczenia. Warunki środowiskowe zostały podzielone na dwie grupy: cyfrą 1 określono takie warunki, w których rezystancja ciała ludzkiego w stosunku do ziemi wynosi co najmniej 1000 omów, natomiast cyfrą 2 określono warunki takie, w których rezystancja ciała ludzkiego w stosunku do ziemi wynosi mniej niż 1000 omów.
Lp | Rodzaj prądu | Wartość napięcia bezpiecznego w V | |
Warunki środowiskowe | |||
1 | 2 | ||
1 | Prąd przemienny (15 – 50 Hz) | 50 | 25 |
2 | Prąd stały | 120 | 60 |
W przypadku występowania szczególnych warunków środowiskowych, np. zanurzenia ciała w wodzie, pracy wewnątrz zbiorników metalowych, należy stosować niższe napięcia bezpieczne od podanych w tabeli, ustalone w drodze indywidualnej analizy zagrożenia prądem elektrycznym.
Niebezpieczeństwo porażenia może wystąpić:
• przy dotknięciu oburącz (lub obiema nogami czy innymi częściami ciała) dwóch całkowicie lub częściowo pozbawionych izolacji przewodów elektrycznych, zacisków itp., między którymi istnieje napięcie, a także przy dotknięciu części izolowanych wprawdzie, lecz o izolacji niedostatecznej dla panującego napięcia,
• przy dotknięciu jakąkolwiek częścią ciała jednego niedostatecznie izolowanego lub w ogóle nie izolowanego przewodu elektrycznego, zacisku itp., gdy inna część ciała styka się z przedmiotami niedostatecznie izolowanymi od ziemi,
• przy rozstawieniu nóg na ziemi, gdy na jej powierzchni występują znaczne różnice potencjałów.
Niebezpieczeństwo porażenia wynika stąd, że przez ciało człowieka przepływa prąd między punktami styku ciała z dwoma odizolowanymi lub niedostatecznie izolowanymi punktami obwodu elektrycznego. Największy prąd, jaki może wytrzymać organizm ludzki wynosi około kilkunastu miliamperów. Zależy to od indywidualnych własności organizmu.
Rezystancja organizmu człowieka jest rzędu jednego kilooma. Natomiast na wielkość prądu wpływa przede wszystkim rezystancja naskórka człowieka. Rezystancja naskórka jest różna, zależnie od jego grubości, wilgotności oraz powierzchni styku i waha się od jednego do kilkudziesięciu kiloomów. Należy tutaj zaznaczyć, że rezystancja naskórka jest często niszczona mechanicznie, chemicznie i elektrycznie, może się więc dowolnie zmieniać.
Jeśli prąd elektryczny, zwany prądem porażeniowym, przepływający przez żywy organizm jest mniejszy niż 10 mA, to człowiek może sam uwolnić się spod działania tego prądu. Tę wartość prądu przyjmuje się jako I poziom bezpieczeństwa przeciwporażeniowego. Jeśli prąd jest większy niż 10 mA, lecz mniejszy niż 25 mA, to gdy przepływa przez człowieka wówczas uwolnienie porażonego może być dokonane tylko przez innych ludzi, bo silny skurcz mięśni nie pozwala na samouwolnienie. Wartość prądu 25 mA przyjmuje się jako II poziom bezpieczeństwa przeciwporażeniowego. Gdy wartość prądu przekroczy 25 mA, wówczas człowiek pozbawiony pomocy z zewnątrz już po kilkunastu sekundach jest narażony na śmierć.
Posługując się urządzeniami elektrycznymi trzeba pamiętać, że nawet najlepiej wykonane urządzenia mogą z czasem stać się niebezpieczne wskutek złego utrzymania, nieumiejętnej obsługi i braku kontroli. Lakierowanie lub emaliowanie części metalowych i osłon nie stanowi ochrony przed porażeniem.
Połączenia w układach pomiarowych muszą być na tyle trwałe, aby w czasie pomiarów nie nastąpiło ich rozłączenie. Ewentualne rozłączenie w układzie może spowodować przeciążenie innych urządzeń, nawet ich uszkodzenie. W przypadku ewentualnego zetknięcia się odłączonego przewodu ze stalową osłoną urządzenia, którego i my dotykamy, może również nastąpić porażenie prądem. Zatem ze względu na własne bezpieczeństwo, jak i ochronę przyrządów nie wolno samemu włączać napięcia zasilającego do układu pomiarowego bez uprzedniego sprawdzenia połączeń przez prowadzącego zajęcia.
Zasady postępowania w przypadku porażenia prądem elektrycznym
Zasady postępowania w przypadku porażenia prądem elektrycznym
Wypadki porażenia prądem elektrycznym wymagają natychmiastowego działania od osób mogących udzielić pomocy. Szanse uratowania osoby porażonej spadają w miarę upływu czasu. W pierwszej minucie po porażeniu istnieje 98% szans na uratowanie życia. Po trzech minutach 72%, po pięciu minutach – 26 %, po ośmiu minutach już tylko 5%.
W czasie ratowania należy działać szybko – bez straty czasu na poszukiwanie osób mogących udzielić pomocy i przyglądanie się porażonemu, sprawnie wykonywać czynności zamierzone i celowe, spokojnie – bez wpadania w panikę.
Oto jak należy postępować w przypadku porażenia prądem elektrycznym.
Nagłówek sprawozdania
Nagłówek sprawozdania
rok/kierunek | grupa | imię i nazwisko | data |
nr ćwiczenia | temat ćwiczenia | ||
potwierdzenie zdania sprzętu | uwagi | ocena |
Ćwiczenia
M-1 Deska Galtona. Mechaniczny model rozkładu normalnego.
M-2 Pomiar przyspieszenia ziemskiego przy użyciu wahadła rewersyjnego.
M-3 Pomiar modułu sprężystości stali przez pomiar wydłużenia drutu.
M-4 Wyznaczanie momentu bezwładności bryły metodą drgań skrętnych.
M-5 Rozkład mas monet.
M-5A Rozkład oporności oporników.
M-6 Pomiar modułu sprężystości metodą ugięcia pręta.
M-10 Wyznaczanie gęstości cieczy przy użyciu piknometru.
M-11 Drgania harmoniczne.
M-11A Drgania swobodne i drgania wymuszone.
M-12 Wyznaczanie współczynnika sztywności drutu metodą dynamiczną.
M-13 Wyznaczanie prędkości dźwięku w powietrzu za pomocą rury Quinck’ego.
M-15 Ultradźwięki.
E-1 Modelowanie pól elektrycznych przy użyciu wanny elektrolitycznej.
E-3 Charakterystyki statyczne diody półprzewodnikowej i tranzystora.
E-3A Badanie charakterystyk diody półprzewodnikowej i tranzystora metodą oscyloskopową.
E-4 Charakterystyka licznika Geigera-Müllera. Rozkład Poissona.
E-5 Badanie układów prostujących prąd przemienny.
E-5A Badanie układów prostujących prąd przemienny (pomiary tylko oscyloskopem).
E-7 Badanie zależności oporności elektrolitu od temperatury. Oszacowanie średniego promienia jonów.
E-8 Pomiar składowej poziomej magnetycznego pola ziemskiego metodą oscylacji igły magnetycznej.
E-14 Pomiar różnic potencjałów metodą kompensacji (pomiar SEM i oporu wewnętrznego ogniwa).
E-15 Wyznaczanie elektrochemicznego równoważnika miedzi i stałej Faradaya.
E-18 Wyznaczanie natężenia pola magnetycznego wewnątrz uzwojenia kołowego.
E-19 Drgania relaksacyjne (pomiar pojemności kondensatora metodą błysków lampki neonowej).
E-19A Badanie wyładowania jarzeniowego metodą drgań relaksacyjnych.
E-20 Pomiar pojemności i indukcyjności za pomocą amperomierza i woltomierza.
E-20A Pomiar mocy prądu zmiennego.
E-21 Badanie zależności oporu indukcyjnego i pojemnościowego od częstości.
E-21A Rezonans napięciowy.
E-22 Rezonans prądowy.
E-23A Wyznaczanie krzywej namagnesowania i pętli histerezy za pomocą hallotronu.
E-25 Rozładowanie kondensatora.
E-26 Wyznaczanie stosunku e/k.
E-31 Pomiar indukcyjności i oporności metodą mostkową.
E-32 Analiza harmoniczna.
E-34 Badanie linii przesyłowej.
E-35 Metody pomiaru częstości.
E-36 Wyznaczanie SEM metodą kompensacyjną.
E-36A Wyznaczanie SEM, Rwew ogniw elektrochemicznych.
E-37 Drgania tłumione.
O-2 Pomiar współczynnika załamania roztworów. Sprawdzanie związku Lorentza-Lorenza.
O-3 Fotokomórka. Charakterystyki statyczne fotokomórki próżniowej.
O-5 Wyznaczanie wartości stałych Verdeta wody i benzenu. Oszacowanie stosunku e/m.
O-6 Pomiar wartości stałej Stefana-Boltzmana.
O-8 Wyznaczanie współczynnika załamania światła metodą najmniejszego odchylenia przy użyciu spektrometru.
O-9 Wyznaczanie ogniskowej soczewki cienkiej metodami graficznymi.
O-11 Wyznaczanie powiększenia mikroskopu. Cechowanie skali mikrometru okularowego i pomiar małych odległości.
O-12 Badanie właściwości fotoogniwa selenowego i fotoopornika.
O-13 Wyznaczanie stężenia roztworów barwnych przy pomocy kolorymetru fotoelektrycznego.
O-15 Wyznaczanie długości fali światła przy użyciu siatki dyfrakcyjnej.
O-16 Krążki Newtona.
O-17 Wyznaczanie skręcenia płaszczyzny polaryzacji wywołanego przez roztwór sacharozy.
O-18 Wady soczewek.
O-19 Dyfrakcja światła na pojedynczej i podwójnej szczelinie.
O-20 Sprawdzanie prawa Malusa.
C-2 Badanie funkcji wykładniczej. Pomiar współczynnika lepkości wody.
C-2A Rozładowanie kondensatora – wariant uzupełniający ćwiczenie C-2.
C-3 Pomiar napięcia powierzchniowego.
C-5 Pomiar ciepła właściwego powietrza metodą rozładowania kondensatora.
C-5A Pomiar ciepła właściwego powietrza metodą rozładowania kondensatora (z pomiarem energii).
C-7 Wyznaczanie ciepła parowania wody przy użyciu wagi.
C-9 Pomiar współczynnika przewodności cieplnej aluminium.
C-11 Wyznaczanie współczynnika lepkości cieczy z prawa Stokesa.
C-12 Wyznaczanie współczynnika rozszerzalności liniowej ciał stałych.
C-13 Wyznaczanie ciepła właściwego ciał stałych. Wyznaczanie ciepła właściwego cieczy.
C-14 Wyznaczanie ciepła topnienia lodu. Wyznaczanie ciepła parowania wody w temperaturze wrzenia.
ET-0 Ćwiczenie zerowe.
ET-1 Multimetry analogowe i cyfrowe.
ET-2 Obwody prądu stałego.
ET-3 Oscyloskop elektroniczny.
ET-4 Obwody prądu zmiennego.
ET-5 Badanie układów trójfazowych.
ET-6 Model linii energetycznej.
K-1 Sieć komputerowa – montaż i testowanie okablowania.
K-2 Pomiar mocy pobieranej przez napędy pamięci zewnętrznej komputera.
K-3 Pomiar mocy pobieranej przez standardowy zestaw PC podczas różnych stanów pracy.
Ta strona używa plików cookies. Kontynuując jej przeglądanie wyrażasz zgodę na ich używanie.
Używamy plików cookie, aby dowiedzieć się kiedy i w jaki sposób korzystasz ze strony. Dzięki temu możemy ją udoskonalać i czynić bardziej przyjazną w użytkowaniu.
Kliknij na różnych kategoriach aby dowiedzieć się więcej. Możesz zmienić część z ustawień dotyczących plików cookie, ale może mieć to wpływ na działanie i wygląd strony.
Te ciasteczka są niezbędne do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania strony i korzystania z pewnych elementów.
Ponieważ ciasteczka te są niezbędne do funkcjonowania strony, odrzucenie ich będzie miało wpływ na działanie strony. Możesz je zablokować lub usunąć zmieniając ustawienia przeglądarki internetowej.
Te ciasteczka zbierają informacje, dzięki którym możemy analizować sposób korzystania ze strony. Umożliwi nam to w przyszłości udoskonalenie strony www, aby korzystanie z niej było jeszcze wygodniejsze.
Jeśli nie chcesz, abyśmy śledzili Twoją wizytę na naszej stronie, możesz wyłączyć śledzenie w przeglądarce tutaj:
Korzystamy również z usług zewnętrznych takich jak Google Webfonts, Google Maps, oraz zewnętrznych dostawców treści video. Ponieważ usługodawcy ci mogą zbierać dane osobiste takie jak Twój adres IP, dajemy Ci opcję ich zablokowania. Prosimy jednak mieć na uwadze fakt, że może to drastycznie zmienić funkcjonalność strony oraz jest aspekt wizualny. Zmiany zaczną obowiązywać po przeładowaniu strony.
Ustawienia Google Webfont:
Ustawienia Google Map:
Filmy osadzone Vimeo i Youtube:
Możesz przeczytać o naszej polityce prywatności tutaj:
Polityka prywatności